Қазақстандық медицина және фармация журналы авторларының өкілеттіктері мен міндеттері
Қазақстандық медицина және фармация журналы (бұдан әрі-Журнал) өңірлік қоғамдастық үшін қызығушылық тудыратын ғылыми мақалалар жариялайды. Редакция жарияланатын материалдардың сапасына және олардың журналдың қызмет саласы мен мақсаттарына сәйкестігіне толық жауап береді. Мақалаларда ұсынылған барлық ғылыми фактілер мен жаңа идеялар ҚР-да және әлемнің басқа өңірлерінде денсаулық сақтаудың дамуына оң әсер ететін этикалық негізделген және әлеуетті құнды материалдарды аудиторияға ұсыну үшін мұқият тексеріледі. Редакция басқа елдердің сарапшыларының кәсіби ұсыныстарын ұстанатын жергілікті және аймақтық редакциялық алқа мүшелерінің үлесін жоғары бағалайды. Редакция алқасының мүшелері өздерінің кәсіби өкілеттіктері мен зерттеу және жариялау этикасының жалпыға бірдей танылған стандарттарын сақтау негізінде таңдалады. Редакция орындалған ғылыми зерттеулердің, клиникалық практиканың және жарияланымның нәтижелері бар авторлардың сапалы мақалаларын алу үшін қолдан келгеннің бәрін жасауға тырысады. Осы журналды өз зерттеулерін, гипотезаларын және шолуларын жариялау үшін мақсатты орын ретінде саналы түрде таңдаған барлық басқа авторларға шынымен құнды мақалаларды жариялауды жеңілдету үшін редакциялық ұсыныстар мен шолулар ұсынылады.
Жарияланымдардың сапасы мен этикалық негізділігін қамтамасыз ету үшін Журналдың редакциялық алқасының мүшелері келесі жаһандық редакциялық бірлестіктердің негізгі ұсыныстарын ескереді және үнемі бақылайды:
- • Медициналық журналдарда ғылыми мақалаларды зерттеу, есеп құру, редакторлау және жариялау бойынша медициналық журнал редакторларының халықаралық комитетінің (ICMJE) ұсыныстары
- • Ғылыми журналдардың жарияланымдарының әділдігін алға тарту жөніндегі ғылыми редакторлар Кеңесінің (CSE) ақ кітабы
- • Жарияланым этикасы жөніндегі комитеттің (COPE) негізгі тәжірибесі
Журналдың редакторлары жарияланымдардың кеңінен көрінуін қамтамасыз ету және басылым этикасының бұзылуын болдырмау үшін келесі редакторлық құжаттарды да мақұлдайды:
- • Ашықтық қағидаттары және ғылыми жарияланым саласындағы озық тәжірибелер
- • AMWA - EMWA - ISMPP бірлескен ұстанымын жыртқыштарды жариялауға қатысты мәлімдеме
- • Ғылыми жарияланымдардың тұтастығы мен ашықтығы туралы Сараев декларациясы
Бас редактордың міндеттері
Бас редактор өзінің редакциялық өкілеттіктерін жаңарту және мерзімді басылымдардың сапасы мен этикалық нормалары туралы жаһандық редакциялық бірлестіктердің ұсыныстарын және жергілікті / аймақтық құжаттарды басшылыққа ала отырып, жарияланымның жоғары стандарттарын сақтауға жауап береді. Бас редактор Журналдың Орталық Азиядағы медициналық ұйымдардың мүдделеріне сай келуі үшін қосымша күш салуы керек. Бас редактор сонымен қатар өзінің зерттеу саласында үлкен кәсіби қызығушылыққа ие, шолу және редакциялау тәжірибесі бар ең жақсы жергілікті, аймақтық және халықаралық ғалымдарға редакциялық алқа мүшелігін ұсынуға жауап береді.
Журналда жариялауға ұсынылған басылымдарды өңдеу жұмыстарын, авторларға жазбаларын қайта қарауға қайтару, қабылдамау немесе рецензенттің ескертулерін, зерттеудің және статистикалық мәліметтердің сенімділігіне негізделген бөлімнің редакторларының ұсыныстарын мұқият бағалағаннан кейін қабылдау негізгі орган болып табылатын бас редактор арқылы жүзеге асырылады. Кейде бас редактор өзінің жеке редакциялық және толық мақалаларын журналға жариялау үшін ұсына алады. Бұл жағдайда ішкі және сыртқы рецензияны мүдделер қайшылығы жоқ басқа редакторлар / редакция алқасының мүшелері жүргізуі керек.
Редакциялық алқаның міндеттері
Редакциялық алқаның барлық мүшелері алғашқы үш жылдық мерзімге сайланады, олардың мерзімдері олардың қосқан үлестерін бағалау негізінде ұзартылуы мүмкін. Редакторларға жүктелген жауапкершіліктер:
- • Ұсынылған жұмыстарды өз құзыреті шегінде жүйелі түрде қарау;
- • Журналдың онлайн және бетпе-бет отырыстарына қатысу, редакторлық стратегияларды қарастыру және туындаған мәселелерді талқылау;
- • Редакцияға ұсынылған материалдарға түсініктеме беру;
- • Журнал аудиториясына қызығушылық тудыратын ғылыми мақалалар мен пікірлер ұсыну;
- • Ең жақсы материалдарды тарту үшін тиісті жергілікті және халықаралық конгрестерде және басқа жиналыстарда Журналдың елшісі ретінде әрекет ету;
- • Редакторлық шеберлікті жетілдіру, редакция бойынша ғылыми кездесулерге қатысу;
- • Жарияланым этикасы жөніндегі комитеттің негізгі тәжірибесін сақтау;
- • Twitter, Facebook және Instagram сияқты танымал әлеуметтік желілерді қолдана отырып, жарияланатын журнал мазмұнын этикалық түрде дамыту.
Рецензенттің міндеттері
Рецензенттер – ұсынылған материалдарды объективті және жан-жақты бағалау үшін бас редактор тағайындайтын кәсіби саладағы сарапшылар. Олар өз бағалауларының сапасы мен құпиялылығына жауап береді. Жұмыс барысында олар EQUATOR желісінің тиісті стандарттарымен танысып, жаһандық редакциялық бірлестіктердің, соның ішінде Дүниежүзілік медициналық редакторлар қауымдастығының (WAME) мәлімдемелерін ұстанулары керек. Журналдың ашықтығын арттыру және танымал рецензенттерді тарту үшін рецензенттер есімдері мен сіңірген еңбектерін күнделікті жариялау жүргізіледі. Сондай-ақ, рецензенттер ORCID-ке өздерінің еңбектерін көрсете алады және Publons-та рецензиялаудағы жетістіктері үшін Журналдың ресми алғысын жариялай алады. Рецензенттерге жүктелген жауапкершіліктер:
- • Уақтылы, сыпайы және материалдарға нақты фактілерге сүйене отырып баға беру;
- • Сараптамалық бағалау барысында объективтілігіне күмән тудыруы мүмкін қаржылық және қаржылық емес мүдделер қақтығысы туралы мәліметтерді жариялау;
- • Жұмыс жүргізіліп жатқан материалдардағы дубликаттар мен плагиат туралы кез-келген күдік туралы бас редакторға хабарлау;
- • Кез-келген этикалық емес әрекеттерді болдырмау, мысалы, бағалау жүргізіліп жатқан жұмыстарды өз мүдделеріне сай көшіру және қайта пайдалану;
- • Ұсынылған материалдарды жан-жақты бағалау және олардың сапасы мен этикасын жақсартуға болатын түзетулер туралы ұсыныс беру;
- • Авторлармен ұсынылған дұрыс емес сілтемелер ескерту жасалып, қате жұмыс болып есепеу;
- • Түпкілікті шешімдерді бас редактор қабылдайтынын нақтылап, құжаттарды қабылдау / қарау / қабылдамау үшін объективті ұсыныстар беру.
Авторлардың міндеттері
Өз мақалаларын ұсына отырып, Журналдың авторлары мұрағатты этикалық негізделген, дәлелді және ықтимал тексерілетін гипотезалармен байытуға тырысуы керек. Олар сонымен қатар Орталық Азия мен әлемнің басқа да елдерінде денсаулық сақтауды дамыту үшін маңызды хаттар, шолулар, сараптамалық пікірлер және ғылыми мақалалар ұсына алады. Этикалық талаптар дұрыс сақталмаған идеялар, мәтіндер мен графикадан тұратын мақалалар жіберілмейді. Авторларға жүктелген жауапкершіліктер:
- • Қолжазбаларды расталған және дұрыс дәйексөзделген ғылыми фактілер және идеялармен қамтамасыз ету;
- • Экватор желісінің зерттеу есептерінің тиісті стандарттарына сәйкестігі;
- • Авторлардың толық еңбектері мен кез-келген сыртқы редакциялау, соның ішінде коммерциялық редакциялау агенттіктерінің толық айқындалуы;
- • Ағымдағы жарияланған материалдарға сәйкес келетін бұрын жарияланған ғылыми тезистерге сілтемелер ұсыну;
- • Ағымдағы жіберілген материал бір уақытта басқа жерде жарияланбау;
- • Жергілікті этика комитеті өздерінің зерттеулерін мақұлдағаны туралы толық ақпарат беру;
- • Экспериментальды және клиникалық зерттеулердің белгіленген этикалық нормаларына сәйкестігі туралы, оның ішінде барлық зерттеушілердің жазбаша түрдегі сол құжатпен танысқандығы туралы міндетті мәлімдеменің болуы;
- • Қаржыландыру және демеушілік туралы толық ақпарат беру;
- • Орын алған қаржылық немесе қаржылық емес мүдделер қақтығысын ашу;
Жарияланған мақалаларын әлеуметтік желілерде орналастыру және ғылыми сайттарда және репозиторийлер құру арқылы белсенді түрде жылжыту.